ถังขยะเป็นอุปกรณ์ที่ทุกบ้านจำเป็นต้องใช้ มีอยู่ 2 ชนิดใหญ่ๆ คือ ชนิดที่มีฝาปิดกับชนิดที่ไม่มีฝาปิด มีวางอยู่ตามจุดต่างๆของบ้าน เพื่อความสะดวกสบายในการใช้งาน การจัดการถังขยะจึงเป็นเรื่องสำคัญ เพราะถ้าเราดูแลไม่ดี นอกจากจะมีมดขึ้นแล้ว ยังอาจมีแมลงสาปมาเยี่ยมและกลายเป็นแหล่งเพาะพันธุ์เชื้อโรคอย่างดี
สาเหตุที่มดขึ้นถังขยะ?
ขยะมีอยู่หลายประเภท ถ้าแบ่งตามวิธีการรีไซเคิลสากลจะแบ่งได้เป็นสิบๆประเภท เช่น กระดาษทั่วไป กระดาษหนังสือพิมพ์ กระดาษลัง แม็กซ์เย็บกระดาษ ขวดแก้ว ขวดน้ำ ถ่านไฟฉาย หลอดไฟและอื่นๆอีกมากมาย ท่ามกลางขยะหลายประเภท มีขยะประเภทเดียวที่เรียกมด คือ เศษอาหารและบรรจุภัณฑ์ที่มีเศษอาหารค้างอยู่ ที่เป็นแหล่งอาหารอย่างดีของกองทัพมด ดังนั้น เหตุผลของการที่มดขึ้นถังขยะ คงหนีไม่พ้นเรื่องอาหารและน้ำ ที่มดพอจะหาจากถังขยะได้ไม่ยาก
วิธีป้องกันมดขึ้นถังขยะแบบไร้น้ำไร้สารพิษ
1. พยายามแยกขยะและถังขยะให้เป็นสัดส่วนชัดเจน
มดขึ้นถังขยะเพราะมากินเศษอาหาร เป็นไปได้ยากที่เราจะไม่ทิ้งเศษอาหารลงถังขยะเลย ยกตัวอย่างเช่น บางท่านชอบดูซีรี่เกาหลีในห้องนอน อาจจะกินขนมและดืมน้ำผลไม้ไปด้วย ทานเสร็จก็ต้องทิ้งถุงขนม ทิ้งกล่องน้ำผลไม้ลงถังขยะ มดก็อาจขึ้นถังขยะได้
ประเด็นสำคัญคือ เราควรมีถังขยะในห้องอย่างน้อย 2 ถัง เพื่อแยกขยะที่มดขึ้นและขยะที่มดไม่ขึ้นออกจากกัน หรือถ้าท่านมีใจอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม จะแยกขยะเป็นหลายกลุ่มมากกว่านี้ก็ได้ เหตุที่เราต้องมีถังขยะสองถังคือ เราจำเป็นต้องแยกขยะที่มีมดขึ้นใส่ในหนึ่งถังและแยกขยะที่มดไม่ขึ้นใส่ในอีกหนึ่งถัง การแก้ปัญหาลักษณะนี้จะช่วยให้มดไม่ขึ้นถังขยะทุกใบ ทำให้ง่ายต่อการจัดการและทำความสะอาด
ถังขยะที่มีเศษอาหารควรเก็บไปทิ้งบ่อยๆ ส่วนถังขยะที่ทิ้งขยะที่ไม่ใช่เศษอาหารเต็มแล้วค่อยเก็บไปทิ้งก็ไม่เสียหาย เพราะมดและแมลงสาปไม่ขึ้นอยู่แล้ว ขยะที่ถูกแยกเป็นอย่างดีนอกจากจะนำไปขายต่อได้แล้ว ยังสามารถนำไปจัดการทำลายหรือรีไซเคิลได้ง่ายอีกด้วย
การแยกถังขยะว่าสำคัญแล้ว วินัยของคนทิ้งขยะสำคัญยิ่งกว่า การแยกถังขยะจะไม่มีประโยชน์อะไรเลย ถ้าเราทิ้งขยะปนกันไปหมด ถังขยะทุกถังจะมีเศษอาหาร เราจำเป็นต้องเก็บขยะทุกถังในบ้านไปทิ้งบ่อยๆและมดอาจจะขึ้นถังขยะทุกจุดในบ้านของเราซึ่งไม่ใช่เรื่องดีแน่
2. ใช้ถุงดำรองถังขยะก่อนใช้งานเสมอ
ผู้เขียนคาดว่าทุกบ้านน่าจะมีถุงดำกันอยู่แล้ว ถุงดำช่วยรักษาความสะอาดของถังขยะได้เป็นอย่างดี หากเราทิ้งเศษอาหารลงในถังขยะโดยไม่มีถุงดำป้องกันแล้ว แม้เราจะขยันเทขยะขนาดไหน ย่อมต้องมีเศษอาหารตกค้างหรือติดอยู่ด้านในถังขยะ เป็นแหล่งอาหารอย่างดีสำหรับกองทัพมด
แนะนำกันนิดนึง สมัยนี้มีถุงขยะแบบย่อยสลายได้และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ผู้เขียนเคยใช้ถุงขยะย่อยสลายได้ที่เป็นสีเขียว มีหลายขนาด เลือกใช้ได้ตามสะดวก ซึ่งดีกว่าถุงดำทั่วไปมาก เพราะถุงขยะเป็นสิ่งที่เราใช้เป็นประจำทุกวัน ขยะพลาสติกที่เกิดจากถุงดำย่อมมีปริมาณมาก พลาสติกทั่วไปเป็นสิ่งที่ย่อยสลายได้ยาก ใช้เวลาย่อยสลาย 700-800 ปี มีความเป็นพิษต่อสิ่งแวดล้อมทั้งดินและน้ำ เป็นอันตรายต่อสัตว์ทะเล สัตว์ป่าและมนุษย์ ดังนั้น เราควรหันมาช่วยกันใช้ถุงขยะแบบที่ย่อยสลายได้ จะเป็นปลอดภัยต่อโลกใบนี้และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากขึ้น
3. ใช้ถุงขยะกันมด
วิธีนี้เหมาะสำหรับคนที่ไม่ค่อยมีเวลาจัดการถังขยะที่บ้าน ถุงขยะกันมดจะช่วยให้ชีวิตของเราง่ายขึ้นมาก เพราะเราไม่จำเป็นต้องเอาขยะไปเทบ่อยๆ โดยที่มดไม่สามารถขึ้นถังขยะของเราได้เลย
อย่างไรก็ตาม หากเราศึกษารายละเอียดดีดีเกี่ยวกับถุงขยะกันมดจะพบว่า ผลิตจากพลาสติกที่มีส่วนผสมของยาฆ่าแมลงในกลุ่มไพรีทรอยด์ ที่แม้จะใช้งานในการป้องกันมดได้ดี แต่มีผลเสียเรื่องความเป็นพิษต่อคน สัตว์และสิ่งแวดล้อม โดยพิษของไพรีทรอยด์มีความรุนแรงต่อน้องแมวมาก หากได้รับสารทางผิวหนังหรือทางปากเกินขนาดก็อาจทำให้น้องแมวตายได้ ในส่วนของสัตว์น้ำ พิษของไพรีทรอยด์มีความรุนแรงต่อสัตว์น้ำมากกว่าแมว หากเราใช้สารไพรีทรอยด์หยดลงในบ่อปลา ก็อาจทำให้ปลาตายยกบ่อได้
การใช้งานถุงขยะกันมดกันแมลง จึงต้องใช้อย่างระมัดระวัง บ้านไหนที่มีสัตว์เลี้ยงหรือเด็กเล็ก ควรหลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ลักษณะนี้จะปลอดภัยกว่า
4. เก็บขยะที่เป็นแหล่งอาหารของมดไปทิ้งบ่อยๆ
วิธีนี้เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาดูแลบ้าน เชื่อว่าหลายคนก็ทำอยู่แล้ว คือ หลังทานอาหารเสร็จ เราเก็บเศษอาหารและบรรจุภัณฑ์ที่ใส่อาหารไปทิ้งถังขยะนอกห้องหรือนอกบ้านทันที เป็นการไม่เปิดโอกาสให้มดเข้ามากินเศษอาหารในถังขยะ วิธีนี้นอกจากมดจะป้องกันมดขึ้นถังขยะได้แล้ว ยังช่วยป้องกันแมลงสาปได้อีกด้วย
5. ใช้แผ่นรองกันมดรองถังขยะ
การป้องกันมดขึ้นถังขยะโดยใช้แผ่นรองกันมดถือว่าเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพวิธีหนึ่ง เราสามารถทำได้ง่าย สะดวกและประหยัดเวลา คือ เราสามารถทิ้งขยะปนกันได้และรอจนขยะเต็มถัง ค่อยเก็บไปทิ้งทีเดียว (ถ้าคุณไม่กลัวขยะเน่าคาบ้าน) โดยที่มดไม่สามารถขึ้นถังขยะได้แม้แต่ตัวเดียว เพียงวางถังขยะบนแผ่นรองเท่านี้ก็กันมดได้แล้ว
เนื่องจากในท้องตลาดมีแผ่นกันมดจำหน่ายอยู่หลายยี่ห้อ จากข้อมูลที่ผู้เขียนได้ค้นคว้ามาพบว่า แผ่นกันมดในตลาดประเทศไทยจะมีอยู่ 2 ลักษณะคือ
แผ่นรองกันมดแบบไม่ใช้ยาฆ่าแมลง
แผ่นรองกันมดลักษณะนี้จะใช้นวัตกรรมเจลกันมดปลอดภัย ในการขัดขวางทางเดินมด ไม่ต้องใช้น้ำ ไม่มียาฆ่าแมลงจึงปลอดภัยต่อคนและสัตว์ เหมาะกับบ้านที่มีเด็กเล็ก
แผ่นรองกันมดแบบที่ใช้ยาฆ่าแมลงในกลุ่มไพรีทรอยด์
แผ่นรองกันมดลักษณะนี้ทำจากพลาสติก โดยใช้นาโนเทคโนโลยีในการผสมสารไพรีทรอยด์เข้ากับเนื้อพลาสติก เพื่อผลในการป้องกันมด มดที่เดินผ่านแผ่นกันมดตายแทบจะทันที เพราะได้รับสารไพรีทรอยด์ซึ่งมีฤทธิ์ในการทำลายระบบประสาท แผ่นกันมดประเภทนี้จึงควรใช้อย่างระมัดระวัง การนำไปใช้รองถังขยะยังถือว่าโอเค ในกรณีที่บ้านมีสัตว์เลี้ยงและเด็กเล็ก ผู้เขียนไม่แนะนำให้ใช้แผ่นรองกันมดลักษณะนี้
สรุป
การป้องกันมดขึ้นถังขยะเป็นเรื่องง่าย เพราะสมัยนี้เรามีผลิตภัณฑ์ที่เป็นตัวช่วยมากมาย ทั้งแผ่นรองกันมดและถุงขยะกันมด ที่ใช้กันมดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สิ่งที่ผู้เขียนอยากจะสรุปและฝากไว้สุดท้ายนี้ จึงไม่เกี่ยวข้องกับวิธีการกันมดขึ้นถังขยะ แต่เป็นเรื่องการตระหนักและให้ความสำคัญกับการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่เป็นพิษและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพราะลำพังขยะที่เราทิ้งกันทุกวันนี้ก็เป็นพิษต่อสิ่งแวดล้อมมากพออยู่แล้ว
หากเรายังใช้ถุงขยะพลาสติกแบบย่อยสลายได้ยาก และใช้แผ่นรองกันมดพลาสติกผสมยาฆ่าแมลงกันต่อไป ยิ่งเป็นการซ้ำเติมให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อมมากขึ้น ดังนั้น ถ้าเป็นไปได้ ผู้เขียนอยากเชิญชวนให้ทุกท่านช่วยกัน ด้วยการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีความทนทาน ใช้ได้นานปี ย่อยสลายได้ง่าย ไม่เป็นพิษและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมกันเถอะ
